H μονομερής στήριξη στις εταιρείες τεχνολογίας επαπειλεί την οικονομία και κοινωνία
Αυξάνονται πυρετωδώς οι μονοσήμαντες μελέτες περί πλεονεκτημάτων της τεχνητής νοημοσύνης από τις μεγάλες διεθνείς συμβουλευτικές. Περί μειονεκτημάτων, κινδύνων και απόδοσης ευθυνών, ουδείς λόγος στις μελέτες. Αντίθετα, η Allianz Global Corporate Specialty διατύπωσε πως το κόστος της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης στις (αντ)ασφάλειες μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το όφελος. Με άλλα λόγια προέβλεψε ότι οι απειλές και οι κίνδυνοι μπορεί και να βαραίνουν περισσότερο τη ζυγαριά από τα οφέλη.
Το World Economic Forum επίσης δημοσίευσε μελέτη των Zurich Insurance και Marsh που εφιστούν την προσοχή των κυβερνήσεων και άλλων, προειδοποιώντας ότι η ανθρωπότητα και η οικονομία επαπειλείται σοβαρά από την ψηφιακή τεχνολογία και συγκεκριμένα από την τεχνητή νοημοσύνη, κάνοντας, μεταξύ άλλων αναφορά και στους κινδύνους της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων.
Ερωτήματα που θα έπρεπε εξαρχής να απαντηθούν για τον περιορισμό των ζημιών και τους κόστους
Μεγάλες (αντ)ασφαλιστικές έχουν θέσει τα εξής ερωτήματα σε απάντηση όσων προτάσσουν άκριτα την ψηφιακή τεχνολογία και την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, γνωρίζοντας ότι νομοτελειακά θα υπάρξουν απώλειες.
Ερωτήματα:
- Πότε προκλήθηκε η ζημιά κατά τη χρήση της τεχνολογία ή όχι, υπήρξε εγχειρίδιο οδηγιών, ακολουθήθηκαν πιστά οι οδηγίες;
- Υπήρχαν περιορισμοί κατά την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ποιοι ήταν οι περιορισμοί για τους οποίους ο αγοραστής ενημερώθηκε και ποιοι έκαναν χρήση, ειδικοί ή όχι;
- Ποιος ήταν αυτός που έκανε την χρήση της, ο ιδιοκτήτης μίας επιχείρησης ή ένας απλό χρήστης;
- Προκλήθηκε η ζημιάμ ενώ το σύστημα εκπαιδεύονταν και ποιος ήταν αυτός που ευθύνονταν ο προγραμματιστής ή ο αγοραστής;
- Το σύστημα της τεχνητής νοημοσύνης ήταν ανεφοδιασμένο με λογισμικό ανοικτού κώδικα, ποιος είχε το δικαίωμα να το κάνει αυτό, ο προγραμματιστής ;
- Η ζημιά που προκλήθηκε αναγάγεται στον σχεδιασμό του μηχανήματος τεχνητής νοημοσύνης ή στην παραγωγή του και πώς / που θα αποδοθεί η ευθύνη στον σχεδιαστή, στον κατασκευαστή ή στον χρήστη;
Εκτός ελέγχου οι επιχειρήσεις των κυβερνοεγκληματιών
Την ίδια στιγμή όσο αυξάνεται η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης τόσο περισσότερο αυξάνεται ο κίνδυνος των cyber εγκλημάτων που μπορεί να φτάσουν σε ανεξέλεγκτα πεδία, να ξεσηκώσουν πολέμους, να ανεβάσουν και να κατεβάσουν κυβερνήσεις.
Στα δικαστήρια οι διαφορές, ελάχιστες από τις ασφαλιστικές
Σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών στο ΒΝ ελλείψει καθαρών κανόνων και νομοθεσίας οι παραβάσεις στην τεχνητή νοημοσύνη και αποζημιώσεις κατά κόρον θα διευθετούνται στα δικαστήρια με αγωγές που θα διατυπώνουν αμέλεια, βαριά αμέλεια πιθανά και δόλο. Ο χρήστης του μηχανήματος σύμφωνα με τα στατιστικά φέρεται να έχει τις λιγότερες ευθύνες. Ωστόσο οι συνθήκες γίνονται περιπλοκότερες όταν ένα σύστημα είναι τελείως αυτόνομο.
Τροποποίηση Κανονισμού για τα Δεδομένα από ΕΕ, τον Δεκ 2023
Μέχρι στιγμής και σύμφωνα με την ΕΑΕΕ στις 22 Δεκεμβρίου 2023 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο Κανονισμός (ΕΕ) 2023/2854 για εναρμονισμένους κανόνες σχετικά με τη δίκαιη πρόσβαση σε δεδομένα και τη δίκαιη χρήση τους και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) 2020/1828, με την ονομασία Πράξη για τα Δεδομένα.
Πρόκειται για τη δεύτερη νομοθετική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα δεδομένα. Η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν η Πράξη για τη Διακυβέρνηση των Δεδομένων (βλ. εγκύκλιο ΕΑΕΕ 23696/28.12.2020), η οποία ήδη εφαρμόζεται από τον Σεπτέμβριο 2023 και καθιερώνει αξιόπιστα εργαλεία για τη διευκόλυνση της κοινοχρησίας δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό τόσο εταιρίες όσο και πρόσωπα δίνουν τη συγκατάθεσή τους ή την άδειά τους να καθιστούν διαθέσιμα τα δεδομένα που παράγουν – οικειοθελώς και χωρίς ανταμοιβή (αλτρουισμός δεδομένων) για το δημόσιο συμφέρον.
Οι δύο αυτές πρωτοβουλίες σκοπό έχουν τη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς που θα επιτρέπει όχι μόνο την ελεύθερη ροή δεδομένων αλλά και την επαναχρησιμοποίηση αυτών εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναμένοντας τη δημιουργία επιπλέον ΑΕΠ, ύψους 270 δισ. ευρώ έως το 2028.
Τους νέους κανόνες θα κληθούν να εφαρμόσουν οι κατασκευαστές συνδεδεμένων προϊόντων και πάροχοι σχετικών υπηρεσιών, οι χρήστες των προϊόντων αυτών, οι κάτοχοι δεδομένων, οι αποδέκτες δεδομένων, οι φορείς του δημόσιου τομέα, οι πάροχοι υπηρεσιών επεξεργασίας δεδομένων, οι συμμετέχοντες σε χώρους δεδομένων και οι προμηθευτές εφαρμογών που χρησιμοποιούν έξυπνες συμβάσεις. Στο πεδίο εφαρμογής του νέου Κανονισμού εμπίπτουν και οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις ως αποδέκτες δεδομένων (π.χ. κλάδοι αυτοκινήτων, υγείας).
Η έναρξη εφαρμογής της Πράξης για τα Δεδομένα ορίζεται για τις 12 Σεπτεμβρίου 2025. Η υποχρέωση να καθίστανται προσβάσιμα στον χρήστη τα δεδομένα συνδεδεμένου προϊόντος και τα δεδομένα συναφούς υπηρεσίας ισχύει μετά τις 12 Σεπτεμβρίου 2026.
Ελενα Ερμείδου
www.bankingnews.gr
Το World Economic Forum επίσης δημοσίευσε μελέτη των Zurich Insurance και Marsh που εφιστούν την προσοχή των κυβερνήσεων και άλλων, προειδοποιώντας ότι η ανθρωπότητα και η οικονομία επαπειλείται σοβαρά από την ψηφιακή τεχνολογία και συγκεκριμένα από την τεχνητή νοημοσύνη, κάνοντας, μεταξύ άλλων αναφορά και στους κινδύνους της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων.
Ερωτήματα που θα έπρεπε εξαρχής να απαντηθούν για τον περιορισμό των ζημιών και τους κόστους
Μεγάλες (αντ)ασφαλιστικές έχουν θέσει τα εξής ερωτήματα σε απάντηση όσων προτάσσουν άκριτα την ψηφιακή τεχνολογία και την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, γνωρίζοντας ότι νομοτελειακά θα υπάρξουν απώλειες.
Ερωτήματα:
- Πότε προκλήθηκε η ζημιά κατά τη χρήση της τεχνολογία ή όχι, υπήρξε εγχειρίδιο οδηγιών, ακολουθήθηκαν πιστά οι οδηγίες;
- Υπήρχαν περιορισμοί κατά την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ποιοι ήταν οι περιορισμοί για τους οποίους ο αγοραστής ενημερώθηκε και ποιοι έκαναν χρήση, ειδικοί ή όχι;
- Ποιος ήταν αυτός που έκανε την χρήση της, ο ιδιοκτήτης μίας επιχείρησης ή ένας απλό χρήστης;
- Προκλήθηκε η ζημιάμ ενώ το σύστημα εκπαιδεύονταν και ποιος ήταν αυτός που ευθύνονταν ο προγραμματιστής ή ο αγοραστής;
- Το σύστημα της τεχνητής νοημοσύνης ήταν ανεφοδιασμένο με λογισμικό ανοικτού κώδικα, ποιος είχε το δικαίωμα να το κάνει αυτό, ο προγραμματιστής ;
- Η ζημιά που προκλήθηκε αναγάγεται στον σχεδιασμό του μηχανήματος τεχνητής νοημοσύνης ή στην παραγωγή του και πώς / που θα αποδοθεί η ευθύνη στον σχεδιαστή, στον κατασκευαστή ή στον χρήστη;
Εκτός ελέγχου οι επιχειρήσεις των κυβερνοεγκληματιών
Την ίδια στιγμή όσο αυξάνεται η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης τόσο περισσότερο αυξάνεται ο κίνδυνος των cyber εγκλημάτων που μπορεί να φτάσουν σε ανεξέλεγκτα πεδία, να ξεσηκώσουν πολέμους, να ανεβάσουν και να κατεβάσουν κυβερνήσεις.
Στα δικαστήρια οι διαφορές, ελάχιστες από τις ασφαλιστικές
Σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών στο ΒΝ ελλείψει καθαρών κανόνων και νομοθεσίας οι παραβάσεις στην τεχνητή νοημοσύνη και αποζημιώσεις κατά κόρον θα διευθετούνται στα δικαστήρια με αγωγές που θα διατυπώνουν αμέλεια, βαριά αμέλεια πιθανά και δόλο. Ο χρήστης του μηχανήματος σύμφωνα με τα στατιστικά φέρεται να έχει τις λιγότερες ευθύνες. Ωστόσο οι συνθήκες γίνονται περιπλοκότερες όταν ένα σύστημα είναι τελείως αυτόνομο.
Τροποποίηση Κανονισμού για τα Δεδομένα από ΕΕ, τον Δεκ 2023
Μέχρι στιγμής και σύμφωνα με την ΕΑΕΕ στις 22 Δεκεμβρίου 2023 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο Κανονισμός (ΕΕ) 2023/2854 για εναρμονισμένους κανόνες σχετικά με τη δίκαιη πρόσβαση σε δεδομένα και τη δίκαιη χρήση τους και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) 2020/1828, με την ονομασία Πράξη για τα Δεδομένα.
Πρόκειται για τη δεύτερη νομοθετική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα δεδομένα. Η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν η Πράξη για τη Διακυβέρνηση των Δεδομένων (βλ. εγκύκλιο ΕΑΕΕ 23696/28.12.2020), η οποία ήδη εφαρμόζεται από τον Σεπτέμβριο 2023 και καθιερώνει αξιόπιστα εργαλεία για τη διευκόλυνση της κοινοχρησίας δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό τόσο εταιρίες όσο και πρόσωπα δίνουν τη συγκατάθεσή τους ή την άδειά τους να καθιστούν διαθέσιμα τα δεδομένα που παράγουν – οικειοθελώς και χωρίς ανταμοιβή (αλτρουισμός δεδομένων) για το δημόσιο συμφέρον.
Οι δύο αυτές πρωτοβουλίες σκοπό έχουν τη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς που θα επιτρέπει όχι μόνο την ελεύθερη ροή δεδομένων αλλά και την επαναχρησιμοποίηση αυτών εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναμένοντας τη δημιουργία επιπλέον ΑΕΠ, ύψους 270 δισ. ευρώ έως το 2028.
Τους νέους κανόνες θα κληθούν να εφαρμόσουν οι κατασκευαστές συνδεδεμένων προϊόντων και πάροχοι σχετικών υπηρεσιών, οι χρήστες των προϊόντων αυτών, οι κάτοχοι δεδομένων, οι αποδέκτες δεδομένων, οι φορείς του δημόσιου τομέα, οι πάροχοι υπηρεσιών επεξεργασίας δεδομένων, οι συμμετέχοντες σε χώρους δεδομένων και οι προμηθευτές εφαρμογών που χρησιμοποιούν έξυπνες συμβάσεις. Στο πεδίο εφαρμογής του νέου Κανονισμού εμπίπτουν και οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις ως αποδέκτες δεδομένων (π.χ. κλάδοι αυτοκινήτων, υγείας).
Η έναρξη εφαρμογής της Πράξης για τα Δεδομένα ορίζεται για τις 12 Σεπτεμβρίου 2025. Η υποχρέωση να καθίστανται προσβάσιμα στον χρήστη τα δεδομένα συνδεδεμένου προϊόντος και τα δεδομένα συναφούς υπηρεσίας ισχύει μετά τις 12 Σεπτεμβρίου 2026.
Ελενα Ερμείδου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών