Η Ευρώπη λέει ότι θα μηδενίσει τους ρύπους πριν το 2050 αλλά οι εταιρείες αγοράζουν ρυπογόνα καύσιμα και μετά
Η Shell υπέγραψε συμφωνία για την προμήθεια LNG από το Κατάρ για την Ολλανδία διάρκειας 27 ετών, δύο ημέρες αφότου η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα πιέσει για την κατάργηση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων πριν από το 2050 και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο, αναφέρει σε δημοσίευμά του το Bloomberg.
Προφανώς μάλιστα δεν είναι αυτή η πρώτη μακροπρόθεση συμφωνία που συνδέει το ευρωπαϊκό μπλοκ με την προμήθεια των ρυπογόνων καυσίμων που ξορκίζει πολύ πέρα από το στοχευμένο του χρονικό ορίζοντα – μόλις την περασμένη εβδομάδα η γαλλική TotalEnergies SE είχε υπογράψει μια ανάλογη σύμβαση διάρκειας 27 χρόνων.
Οι συμφωνίες υπογραμμίζουν την πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη να συμβιβάσει τη φιλοδοξία της ΕΕ να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 με την ενεργειακή ασφάλεια, ιδίως μετά την ιστορική κρίση του 2021.
«Φαίνεται ότι οι ενεργειακές εταιρείες εκτιμούν ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί περισσότερο φυσικό αέριο από ό,τι προβλέπουν οι πολιτικοί», δήλωσε ο Christian Eggenhofer, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής.
Ενώ η Ευρώπη έχει πράγματι σημειώσει πρόοδο στην αντικατάσταση των φθηνών ρωσικών εισαγωγών φυσικού αερίου και αγοράζει πλέον LNG από τις ΗΠΑ και το Κατάρ – η μετάβαση σε καθαρότερες πηγές ενέργειας αποδεικνύεται πολύ δύσκολο στοίχημα.
Δεν αρκούν οι επενδύσεις στις ΑΠΕ
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δώσει προτεραιότητα στην επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με σκοπό και τη προστασία του περιβάλλοντος, αφού τέθηκε το ζήτημα για απεξάρτηση της ΕΕ από τις ρωσικές προμήθειες.
Ωστόσο, το υψηλό κόστος δανεισμού και η αβεβαιότητα σχετικά με την εμπορική αξία ορισμένων τεχνολογιών έχουν αποτρέψει τις επενδύσεις και έχουν εγείρει ερωτηματικά σχετικά με την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρώπης.
Η ΕΕ στοχεύει να μειώσει τα αέρια του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% από τα επίπεδα του 1990 έως το 2030 και να έχει καθαρές εκπομπές ως το 2050.
Την περασμένη εβδομάδα, η ΕΕ ενέκρινε την παγκόσμια σταδιακή κατάργηση και των λεγόμενων «βιώσιμων» ορυκτών καυσίμων, που σημαίνει ότι οι χώρες μέχρι το 2050 θα μπορούν να καίνε άνθρακα, φυσικό αέριο και πετρέλαιο εφόσον χρησιμοποιούν τις ιδικές τεχνολογίες για την εξάλειψη των εκπομπών αερίων ρύπων που προκύπτουν όπως η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα.
Τέτοιες μέθοδοι όμως επί του παρόντος δοκιμάζονται σε περιορισμένη κλίμακα.
Η πρόταση της ΕΕ θα αποτελέσει μέρος της διαπραγματευτικής του εντολής στη φετινή σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα COP28 στο Ντουμπάι.
Ο Tim McPhee, εκπρόσωπος της ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα, δήλωσε: «Οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου μεταξύ παραγωγών και εταρειών δεν κλειδώνουν την ΕΕ στην εξάρτηση από το φυσικό αέριο, καθώς δεν της επιβάλλουν να το καταναλώνει εγχώρια.
Το Κατάρ αναζητά μακροπρόθεσμους πελάτες
Στο πλαίσιο των δύο συμφωνιών που υπογράφηκαν με τη Shell, ξεκινώντας από το 2026, η QatarEnergy θα παραδίδει 3,5 εκατομμύρια τόνους LNG ετησίως στον τερματικό σταθμό εισαγωγής Gate του Ρότερνταμ για 27 χρόνια.
Το ίδιο ποσό θα εισρεύσει στη Γαλλία, η οποία έκανε μια στροφή στις μακροπρόθεσμες συμφωνίες LNG πέρυσι, όταν αναβίωσε μια συμφωνία προμήθειας με έναν αμερικανό παραγωγό που είχε τερματίσει το 2020.
Αν και δεν υπάρχει επί του παρόντος νομικό όριο στις μακροπρόθεσμες συμφωνίες που υπογράφουν οι επιχειρήσεις, διπλωμάτες της ΕΕ ανησυχούν ότι η συμφωνία υποδηλώνει ένα λαμπρό μέλλον για την αγορά του φυσικού αερίου παρά το στοίχημα του μπλοκ στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Άλλοι παρατηρητές λένε ότι ενέχει κίνδυνο για τις ενδιαφερόμενες εταιρείες εάν η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια αποδειχθεί επιτυχής.
«Υπάρχει κίνδυνος εγκλωβισμού των ιδιωτικών επενδύσεων στα ορυκτά καύσιμα» δήλωσε ο ο Matthias Buck, διευθυντής Ευρώπης στην Agora Energiewende.
«Ιδιαίτερα επειδή υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με τις τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα στο μέλλον».
Εν τω μεταξύ, το Κατάρ αναζητά ολοένα και περισσότερο πελάτες και εκμεταλλεύεται τους αυξανόμενους φόβους για την ενεργειακή ασφάλεια για να συνάψει μακροπρόθεσμες συμφωνίες.
Έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να αυξήσει την παραγωγή κατά 64% έως το 2027.
Ενώ οι ευρωπαϊκές εταιρείες αρχικά ήταν απρόθυμες να υπογράψουν μακροπρόθεσμες συμφωνίες, η Shell αγόρασε μετοχές σε μεγάλα έργα LNG του Κατάρ και η ιταλική Eni SpA είναι επίσης ενδιαφερόμενη.
Η τελευταία δεν έχει ακόμη ανακοινώσει παρόμοια συμφωνία.
Είναι πιθανό αργότερα να αποδεχτεί ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν συνάψει τις συμφωνίες έγκαιρα, καθώς η ΕΕ επιδιώκει να απαγορεύσει τις συμφωνίες για αδιάλειπτη προμήθεια ορυκτών καυσίμων μετά το 2049.
Το σχέδιο νόμου βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η απόφαση για την τελική του μορφή αναμένεται πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους.
Άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας αρνούνται να υπογράψουν τόσο μακροχρόνιες συμφωνίες υπό το φως των κλιματικών στόχων της περιοχής.
Η διαφορετική στάση της γερμανικής Uniper
Η γερμανική Uniper δεν είναι έτοιμη να τερματίσει τις συμβάσεις προμήθειας που ισχύουν μέχρι το 2050, σύμφωνα με εκπρόσωπο.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ αναγνωρίζουν ότι ορισμένες βιομηχανίες έντασης ενέργειας θα χρειάζονται ορυκτά καύσιμα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και θα πρέπει να βασίζονται σε τεχνολογίες αφαίρεσης εκπομπών, αλλά επιμένουν ότι η καθυστέρηση της δράσης για το κλίμα σε αυτούς τους τομείς δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται όπου υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις.
Σύμφωνα με τη Meg O'Neill, διευθύνουσα σύμβουλο της Woodside Energy Group Ltd., υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ευρωπαίοι αγοραστές αρχίζουν να αγκαλιάζουν τέτοιες επιλογές.
Η ίδια προσθέτει ότι ενώ τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια φυσικού αερίου εξακολουθούν να ενδιαφέρουν τις εταιρείες, «κανείς δεν λέει ότι δεν ενδιαφέρεται για άλλα καύσιμα στο μέλλον», προσθέτοντας ότι οι αγοραστές ζητούν επίσης δέσμευση και αποθήκευση υδρογόνου, αμμωνίας και άνθρακα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Peter Clark, ανώτερο αντιπρόεδρο του παγκόσμιου LNG στην ExxonMobil Corp., η επείγουσα ανάγκη εξασφάλισης του ενεργειακού εφοδιασμού αφήνει τους αγοραστές με περιορισμένα περιθώρια ελιγμών, επειδή οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχουν μπορέσει ακόμη να καλύψουν το κενό.
«Ελπίζω ότι ένα από τα μαθήματα που μάθαμε από την τρέχουσα γεωπολιτική κρίση είναι ότι είναι σημαντικό να υπάρχει επαρκής ενεργειακός εφοδιασμός και ασφάλεια για την κάλυψη των αναγκών εφοδιασμού», είπε στο Forum Energy Intelligence στο Λονδίνο την περασμένη εβομάδα.
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον, αλλά σίγουρα μπορούμε να προετοιμαστούμε για δύσκολες στιγμές».
www.bankingnews.gr
Προφανώς μάλιστα δεν είναι αυτή η πρώτη μακροπρόθεση συμφωνία που συνδέει το ευρωπαϊκό μπλοκ με την προμήθεια των ρυπογόνων καυσίμων που ξορκίζει πολύ πέρα από το στοχευμένο του χρονικό ορίζοντα – μόλις την περασμένη εβδομάδα η γαλλική TotalEnergies SE είχε υπογράψει μια ανάλογη σύμβαση διάρκειας 27 χρόνων.
Οι συμφωνίες υπογραμμίζουν την πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη να συμβιβάσει τη φιλοδοξία της ΕΕ να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 με την ενεργειακή ασφάλεια, ιδίως μετά την ιστορική κρίση του 2021.
«Φαίνεται ότι οι ενεργειακές εταιρείες εκτιμούν ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί περισσότερο φυσικό αέριο από ό,τι προβλέπουν οι πολιτικοί», δήλωσε ο Christian Eggenhofer, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής.
Ενώ η Ευρώπη έχει πράγματι σημειώσει πρόοδο στην αντικατάσταση των φθηνών ρωσικών εισαγωγών φυσικού αερίου και αγοράζει πλέον LNG από τις ΗΠΑ και το Κατάρ – η μετάβαση σε καθαρότερες πηγές ενέργειας αποδεικνύεται πολύ δύσκολο στοίχημα.
Δεν αρκούν οι επενδύσεις στις ΑΠΕ
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δώσει προτεραιότητα στην επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με σκοπό και τη προστασία του περιβάλλοντος, αφού τέθηκε το ζήτημα για απεξάρτηση της ΕΕ από τις ρωσικές προμήθειες.
Ωστόσο, το υψηλό κόστος δανεισμού και η αβεβαιότητα σχετικά με την εμπορική αξία ορισμένων τεχνολογιών έχουν αποτρέψει τις επενδύσεις και έχουν εγείρει ερωτηματικά σχετικά με την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρώπης.
Η ΕΕ στοχεύει να μειώσει τα αέρια του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% από τα επίπεδα του 1990 έως το 2030 και να έχει καθαρές εκπομπές ως το 2050.
Την περασμένη εβδομάδα, η ΕΕ ενέκρινε την παγκόσμια σταδιακή κατάργηση και των λεγόμενων «βιώσιμων» ορυκτών καυσίμων, που σημαίνει ότι οι χώρες μέχρι το 2050 θα μπορούν να καίνε άνθρακα, φυσικό αέριο και πετρέλαιο εφόσον χρησιμοποιούν τις ιδικές τεχνολογίες για την εξάλειψη των εκπομπών αερίων ρύπων που προκύπτουν όπως η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα.
Τέτοιες μέθοδοι όμως επί του παρόντος δοκιμάζονται σε περιορισμένη κλίμακα.
Η πρόταση της ΕΕ θα αποτελέσει μέρος της διαπραγματευτικής του εντολής στη φετινή σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα COP28 στο Ντουμπάι.
Ο Tim McPhee, εκπρόσωπος της ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα, δήλωσε: «Οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου μεταξύ παραγωγών και εταρειών δεν κλειδώνουν την ΕΕ στην εξάρτηση από το φυσικό αέριο, καθώς δεν της επιβάλλουν να το καταναλώνει εγχώρια.
Το Κατάρ αναζητά μακροπρόθεσμους πελάτες
Στο πλαίσιο των δύο συμφωνιών που υπογράφηκαν με τη Shell, ξεκινώντας από το 2026, η QatarEnergy θα παραδίδει 3,5 εκατομμύρια τόνους LNG ετησίως στον τερματικό σταθμό εισαγωγής Gate του Ρότερνταμ για 27 χρόνια.
Το ίδιο ποσό θα εισρεύσει στη Γαλλία, η οποία έκανε μια στροφή στις μακροπρόθεσμες συμφωνίες LNG πέρυσι, όταν αναβίωσε μια συμφωνία προμήθειας με έναν αμερικανό παραγωγό που είχε τερματίσει το 2020.
Αν και δεν υπάρχει επί του παρόντος νομικό όριο στις μακροπρόθεσμες συμφωνίες που υπογράφουν οι επιχειρήσεις, διπλωμάτες της ΕΕ ανησυχούν ότι η συμφωνία υποδηλώνει ένα λαμπρό μέλλον για την αγορά του φυσικού αερίου παρά το στοίχημα του μπλοκ στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Άλλοι παρατηρητές λένε ότι ενέχει κίνδυνο για τις ενδιαφερόμενες εταιρείες εάν η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια αποδειχθεί επιτυχής.
«Υπάρχει κίνδυνος εγκλωβισμού των ιδιωτικών επενδύσεων στα ορυκτά καύσιμα» δήλωσε ο ο Matthias Buck, διευθυντής Ευρώπης στην Agora Energiewende.
«Ιδιαίτερα επειδή υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με τις τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα στο μέλλον».
Εν τω μεταξύ, το Κατάρ αναζητά ολοένα και περισσότερο πελάτες και εκμεταλλεύεται τους αυξανόμενους φόβους για την ενεργειακή ασφάλεια για να συνάψει μακροπρόθεσμες συμφωνίες.
Έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να αυξήσει την παραγωγή κατά 64% έως το 2027.
Ενώ οι ευρωπαϊκές εταιρείες αρχικά ήταν απρόθυμες να υπογράψουν μακροπρόθεσμες συμφωνίες, η Shell αγόρασε μετοχές σε μεγάλα έργα LNG του Κατάρ και η ιταλική Eni SpA είναι επίσης ενδιαφερόμενη.
Η τελευταία δεν έχει ακόμη ανακοινώσει παρόμοια συμφωνία.
Είναι πιθανό αργότερα να αποδεχτεί ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν συνάψει τις συμφωνίες έγκαιρα, καθώς η ΕΕ επιδιώκει να απαγορεύσει τις συμφωνίες για αδιάλειπτη προμήθεια ορυκτών καυσίμων μετά το 2049.
Το σχέδιο νόμου βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η απόφαση για την τελική του μορφή αναμένεται πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους.
Άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας αρνούνται να υπογράψουν τόσο μακροχρόνιες συμφωνίες υπό το φως των κλιματικών στόχων της περιοχής.
Η διαφορετική στάση της γερμανικής Uniper
Η γερμανική Uniper δεν είναι έτοιμη να τερματίσει τις συμβάσεις προμήθειας που ισχύουν μέχρι το 2050, σύμφωνα με εκπρόσωπο.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ αναγνωρίζουν ότι ορισμένες βιομηχανίες έντασης ενέργειας θα χρειάζονται ορυκτά καύσιμα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και θα πρέπει να βασίζονται σε τεχνολογίες αφαίρεσης εκπομπών, αλλά επιμένουν ότι η καθυστέρηση της δράσης για το κλίμα σε αυτούς τους τομείς δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται όπου υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις.
Σύμφωνα με τη Meg O'Neill, διευθύνουσα σύμβουλο της Woodside Energy Group Ltd., υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ευρωπαίοι αγοραστές αρχίζουν να αγκαλιάζουν τέτοιες επιλογές.
Η ίδια προσθέτει ότι ενώ τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια φυσικού αερίου εξακολουθούν να ενδιαφέρουν τις εταιρείες, «κανείς δεν λέει ότι δεν ενδιαφέρεται για άλλα καύσιμα στο μέλλον», προσθέτοντας ότι οι αγοραστές ζητούν επίσης δέσμευση και αποθήκευση υδρογόνου, αμμωνίας και άνθρακα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Peter Clark, ανώτερο αντιπρόεδρο του παγκόσμιου LNG στην ExxonMobil Corp., η επείγουσα ανάγκη εξασφάλισης του ενεργειακού εφοδιασμού αφήνει τους αγοραστές με περιορισμένα περιθώρια ελιγμών, επειδή οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχουν μπορέσει ακόμη να καλύψουν το κενό.
«Ελπίζω ότι ένα από τα μαθήματα που μάθαμε από την τρέχουσα γεωπολιτική κρίση είναι ότι είναι σημαντικό να υπάρχει επαρκής ενεργειακός εφοδιασμός και ασφάλεια για την κάλυψη των αναγκών εφοδιασμού», είπε στο Forum Energy Intelligence στο Λονδίνο την περασμένη εβομάδα.
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον, αλλά σίγουρα μπορούμε να προετοιμαστούμε για δύσκολες στιγμές».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών