Τα ρωσικά ΜΜΕ ρίχνουν φως σε μια λιγότερο γνωστή πτυχή της ιστορίας της Σπάρτης...
Έκπληξη προκαλούν τα ρωσικά ΜΜΕ, καθώς προβαίνουν σε ένα μακροσκελές αφιέρωμα στην Αρχαία Σπάρτη με έμφαση στην προσαρμοστικότητά των Σπαρτιατών, που τους βοήθησε να επιβιώσουν κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής κυριαρχίας.
Πιο συγκεκριμένα, οι Ρωμαίοι, γοητευμένοι από το ηρωικό παρελθόν των Σπαρτιατών, μετέτρεψαν την άλλοτε κραταιά πόλη σε μια αρχαία εκδοχή... τουριστικής βιομηχανίας, όπως τονίζει η Pradva.ru.
Ό,τι κάποτε αποτελούσε αδιαπραγμάτευτη πραγματικότητα –η καθημερινή στρατιωτική εκπαίδευση, τα αυστηρά τελετουργικά και η σκληρή πειθαρχία– μετατράπηκε σε θεατρικό θέαμα για τη ρωμαϊκή αριστοκρατία, που αναζητούσε εξωτικά θεάματα.
Η πόλη που γέννησε τον μύθο των 300 στις Θερμοπύλες είχε πλέον μετατραπεί σε μια σκηνή όπου το «σπαρτιατικό πνεύμα» δεν ήταν πια ζωντανό, αλλά παιζόταν ως παράσταση – κυριολεκτικά.
Οι δρόμοι και οι πλατείες της Σπάρτης γέμισαν με θεατρικές αναπαραστάσεις των παλαιών στρατιωτικών ασκήσεων, των ιεροτελεστιών και ακόμη και των τιμωριών που κάποτε ήταν ιερές δοκιμασίες, αλλά τώρα είχαν γίνει ψυχαγωγικά θεάματα.
Ωστόσο, η μεταμόρφωση αυτή δεν έγινε από τη μία μέρα στην άλλη.
Η ιστορία της ρωμαϊκής κυριαρχίας αλλά και της... σπαρτιατικής προσαρμοστικότητας
Η Σπάρτη έφτασε στο απόγειο της ισχύος της τον 5ο αιώνα π.Χ., όμως μετά την ήττα της στη μάχη των Λεύκτρων το 371 π.Χ., η δύναμή της άρχισε να φθίνει ραγδαία, σύμφωνα με το αφιέρωμα των ρωσικών ΜΜΕ.
Όταν η Ρώμη ολοκλήρωσε την υποταγή της Ελλάδας, η Σπάρτη είχε ήδη χάσει τη δύναμή της.
Ωστόσο, αντί να εξαφανιστεί, η Σπάρτη προσαρμόστηκε.
Αντιλαμβανόμενοι το ρωμαϊκό ενδιαφέρον για το στρατιωτικό τους παρελθόν, οι Σπαρτιάτες βρήκαν έναν νέο τρόπο επιβίωσης: άρχισαν να "εμπορεύονται" την ιστορία τους.
Οι Ρωμαίοι, που θαύμαζαν τη σπαρτιατική πειθαρχία και αντοχή, αγκάλιασαν με ενθουσιασμό αυτή τη νέα εκδοχή της πόλης.
Έτσι, στη Σπάρτη δημιουργήθηκαν αρένες και εξέδρες, όπου παρουσιάζονταν στρατιωτικά τελετουργικά και ασκήσεις.
Αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι χτίστηκαν κατασκευές όχι για άμυνα –όπως παλιότερα– αλλά για τη φιλοξενία θεατών.
Εκεί όπου άλλοτε διδασκόταν η πολεμική αρετή, τώρα διεξάγονταν παραστάσεις, που προσομοίαζαν τη «γνήσια» σπαρτιατική ζωή.
Ιδιαίτερα δημοφιλής ήταν η τελετή μαστίγωσης των εφήβων στον ναό της Αρτέμιδος Ορθίας.
Στην αρχαιότητα, το τελετουργικό αυτό αποτελούσε δοκιμασία αντοχής και ανδρείας στο πλαίσιο της σπαρτιατικής αγωγής.
Επί ρωμαϊκής κυριαρχίας, όμως, μετατράπηκε σε αιματηρό θέαμα.
Γύρω από τον βωμό χτίστηκαν εξέδρες για θεατές, και πλέον η ρωμαϊκή αριστοκρατία δεν παρακολουθούσε ως συμμέτοχος σε μια ιερή δοκιμασία, αλλά ως θεατής ενός βίαιου θεάματος.
Το θέαμα του πόνου εντάχθηκε στο πρόγραμμα ψυχαγωγίας της ρωμαϊκής εποχής.
Η Σπάρτη έκανε στροφή στην... τουριστική της «βιομηχανία»
Αυτή η στροφή της μοίρας δεν ήταν τυχαία.
Η Ρώμη επένδυσε σε τουριστικές υποδομές: χτίστηκαν θέατρα, πραγματοποιήθηκαν τελετουργίες και οι σπαρτιατικές παραδόσεις προσαρμόστηκαν στα γούστα του κοινού.
Ακόμη και οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες δεν έμειναν στο περιθώριο.
Ο αυτοκράτορας Αύγουστος δείπνησε κάποτε σε μια σπαρτιατική τραπεζαρία και ο Αδριανός επισκέφτηκε την πόλη δύο φορές και μάλιστα έλαβε θέση που σχετίζεται με τη διατήρηση των τοπικών εθίμων.
Το Μεγάλο Θέατρο, που χτίστηκε τον 1ο αιώνα π.Χ. , θα μπορούσε να φιλοξενήσει πολύ περισσότερα άτομα από όσα χρειάζονταν οι ντόπιοι.
Αυτό αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι η Σπάρτη έγινε σκόπιμα τουριστικό κέντρο, προσελκύοντας πλήθη Ρωμαίων ταξιδιωτών.
Στο μυαλό των μορφωμένων και πλούσιων Ρωμαίων, η πόλη συνδέθηκε με ένα ηρωικό παρελθόν που μπορούσε πλέον να «δει κανείς με τα μάτια του».
Φυσικά, πολλά από όσα συνέβησαν στη Σπάρτη εκείνη την περίοδο ήταν περισσότερο μια ανασυγκρότηση παρά μια ζωντανή συνέχεια των παραδόσεων.
Αλλά αυτό ακριβώς ήταν που έκανε την πόλη τόσο ελκυστική: εδώ μπορούσες να έρθεις σε επαφή με την ιστορία χωρίς να την ζήσεις ο ίδιος.
Ωστόσο, για όσους γνώριζαν την παλιά Σπάρτη - μια πόλη όπου κάθε πολίτης ήταν πολεμιστής και η τιμή ήταν πιο σημαντική από τη ζωή - αυτή η μετατροπή σε αρένα διασκέδασης αναμφίβολα θα είχε εκληφθεί ως ντροπή.
Μια φορά κι έναν καιρό εδώ περιφρονούνταν η άνεση, αλλά τώρα ζούσαν από επιδεικτικές τελετουργίες.
Η Σπάρτη δεν εξαφανίστηκε, αλλά άλλαξε αγνώριστα.
Η πτώση της δεν ήταν κατάρρευση, αλλά μεταμόρφωση.
Το θρυλικό πνεύμα που κάποτε ζούσε σε κάθε έναν από τους κατοίκους του έγινε σκηνική εικόνα - όμορφη, θεαματική, μα δυστυχώς, άδεια.
www.bankingnews.gr
Πιο συγκεκριμένα, οι Ρωμαίοι, γοητευμένοι από το ηρωικό παρελθόν των Σπαρτιατών, μετέτρεψαν την άλλοτε κραταιά πόλη σε μια αρχαία εκδοχή... τουριστικής βιομηχανίας, όπως τονίζει η Pradva.ru.
Ό,τι κάποτε αποτελούσε αδιαπραγμάτευτη πραγματικότητα –η καθημερινή στρατιωτική εκπαίδευση, τα αυστηρά τελετουργικά και η σκληρή πειθαρχία– μετατράπηκε σε θεατρικό θέαμα για τη ρωμαϊκή αριστοκρατία, που αναζητούσε εξωτικά θεάματα.
Η πόλη που γέννησε τον μύθο των 300 στις Θερμοπύλες είχε πλέον μετατραπεί σε μια σκηνή όπου το «σπαρτιατικό πνεύμα» δεν ήταν πια ζωντανό, αλλά παιζόταν ως παράσταση – κυριολεκτικά.
Οι δρόμοι και οι πλατείες της Σπάρτης γέμισαν με θεατρικές αναπαραστάσεις των παλαιών στρατιωτικών ασκήσεων, των ιεροτελεστιών και ακόμη και των τιμωριών που κάποτε ήταν ιερές δοκιμασίες, αλλά τώρα είχαν γίνει ψυχαγωγικά θεάματα.
Ωστόσο, η μεταμόρφωση αυτή δεν έγινε από τη μία μέρα στην άλλη.
Η ιστορία της ρωμαϊκής κυριαρχίας αλλά και της... σπαρτιατικής προσαρμοστικότητας
Η Σπάρτη έφτασε στο απόγειο της ισχύος της τον 5ο αιώνα π.Χ., όμως μετά την ήττα της στη μάχη των Λεύκτρων το 371 π.Χ., η δύναμή της άρχισε να φθίνει ραγδαία, σύμφωνα με το αφιέρωμα των ρωσικών ΜΜΕ.
Όταν η Ρώμη ολοκλήρωσε την υποταγή της Ελλάδας, η Σπάρτη είχε ήδη χάσει τη δύναμή της.
Ωστόσο, αντί να εξαφανιστεί, η Σπάρτη προσαρμόστηκε.
Αντιλαμβανόμενοι το ρωμαϊκό ενδιαφέρον για το στρατιωτικό τους παρελθόν, οι Σπαρτιάτες βρήκαν έναν νέο τρόπο επιβίωσης: άρχισαν να "εμπορεύονται" την ιστορία τους.
Οι Ρωμαίοι, που θαύμαζαν τη σπαρτιατική πειθαρχία και αντοχή, αγκάλιασαν με ενθουσιασμό αυτή τη νέα εκδοχή της πόλης.
Έτσι, στη Σπάρτη δημιουργήθηκαν αρένες και εξέδρες, όπου παρουσιάζονταν στρατιωτικά τελετουργικά και ασκήσεις.
Αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι χτίστηκαν κατασκευές όχι για άμυνα –όπως παλιότερα– αλλά για τη φιλοξενία θεατών.
Εκεί όπου άλλοτε διδασκόταν η πολεμική αρετή, τώρα διεξάγονταν παραστάσεις, που προσομοίαζαν τη «γνήσια» σπαρτιατική ζωή.
Ιδιαίτερα δημοφιλής ήταν η τελετή μαστίγωσης των εφήβων στον ναό της Αρτέμιδος Ορθίας.
Στην αρχαιότητα, το τελετουργικό αυτό αποτελούσε δοκιμασία αντοχής και ανδρείας στο πλαίσιο της σπαρτιατικής αγωγής.
Επί ρωμαϊκής κυριαρχίας, όμως, μετατράπηκε σε αιματηρό θέαμα.
Γύρω από τον βωμό χτίστηκαν εξέδρες για θεατές, και πλέον η ρωμαϊκή αριστοκρατία δεν παρακολουθούσε ως συμμέτοχος σε μια ιερή δοκιμασία, αλλά ως θεατής ενός βίαιου θεάματος.
Το θέαμα του πόνου εντάχθηκε στο πρόγραμμα ψυχαγωγίας της ρωμαϊκής εποχής.
Η Σπάρτη έκανε στροφή στην... τουριστική της «βιομηχανία»
Αυτή η στροφή της μοίρας δεν ήταν τυχαία.
Η Ρώμη επένδυσε σε τουριστικές υποδομές: χτίστηκαν θέατρα, πραγματοποιήθηκαν τελετουργίες και οι σπαρτιατικές παραδόσεις προσαρμόστηκαν στα γούστα του κοινού.
Ακόμη και οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες δεν έμειναν στο περιθώριο.
Ο αυτοκράτορας Αύγουστος δείπνησε κάποτε σε μια σπαρτιατική τραπεζαρία και ο Αδριανός επισκέφτηκε την πόλη δύο φορές και μάλιστα έλαβε θέση που σχετίζεται με τη διατήρηση των τοπικών εθίμων.
Το Μεγάλο Θέατρο, που χτίστηκε τον 1ο αιώνα π.Χ. , θα μπορούσε να φιλοξενήσει πολύ περισσότερα άτομα από όσα χρειάζονταν οι ντόπιοι.
Αυτό αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι η Σπάρτη έγινε σκόπιμα τουριστικό κέντρο, προσελκύοντας πλήθη Ρωμαίων ταξιδιωτών.
Στο μυαλό των μορφωμένων και πλούσιων Ρωμαίων, η πόλη συνδέθηκε με ένα ηρωικό παρελθόν που μπορούσε πλέον να «δει κανείς με τα μάτια του».
Φυσικά, πολλά από όσα συνέβησαν στη Σπάρτη εκείνη την περίοδο ήταν περισσότερο μια ανασυγκρότηση παρά μια ζωντανή συνέχεια των παραδόσεων.
Αλλά αυτό ακριβώς ήταν που έκανε την πόλη τόσο ελκυστική: εδώ μπορούσες να έρθεις σε επαφή με την ιστορία χωρίς να την ζήσεις ο ίδιος.
Ωστόσο, για όσους γνώριζαν την παλιά Σπάρτη - μια πόλη όπου κάθε πολίτης ήταν πολεμιστής και η τιμή ήταν πιο σημαντική από τη ζωή - αυτή η μετατροπή σε αρένα διασκέδασης αναμφίβολα θα είχε εκληφθεί ως ντροπή.
Μια φορά κι έναν καιρό εδώ περιφρονούνταν η άνεση, αλλά τώρα ζούσαν από επιδεικτικές τελετουργίες.
Η Σπάρτη δεν εξαφανίστηκε, αλλά άλλαξε αγνώριστα.
Η πτώση της δεν ήταν κατάρρευση, αλλά μεταμόρφωση.
Το θρυλικό πνεύμα που κάποτε ζούσε σε κάθε έναν από τους κατοίκους του έγινε σκηνική εικόνα - όμορφη, θεαματική, μα δυστυχώς, άδεια.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών