Η κλιματική αλλαγή είναι παρούσα και καταστροφική. Είναι επίσης προφανές ότι η πρόληψη είναι σημαντικότατη αλλά όχι επαρκής, επειδή, όπως δείχνουν και τα γεγονότα, κάθε σχέδιο έχει όριο την κακή ή βλακώδη ανθρώπινη πρωτοβουλία.
Από εκεί και πέρα όμως, η αντιμετώπιση και η αποκατάσταση αποτελούν ένα μεγάλο τεχνοκρατικό έργο το οποίο είναι πολύ κρίσιμο για να μείνει στα χέρια πολιτικών ή πολιτευτών. Το πραγματικό «Επιτελικό Κράτος» είναι το Αυτοτελές Κράτος, το οποίο δεν συγκεντρώνεται στο γραφείο του Πρωθυπουργού αλλά αντιθέτως λειτουργεί μέσα από τον (ζητούμενο) τεχνοκρατισμό της Δημόσιας Διοίκησης.
Σε ένα τέτοιο κράτος, οι πολιτικοί ορίζουν το πλαίσιο, θέτουν τους στόχους, εξασφαλίζουν τους πόρους και ασκούν έλεγχο. Η εκτέλεση όμως περνά σε επαγγελματίες με αρμοδιότητες, σταθερή θητεία και αξιολόγηση, οι οποίοι εφαρμόζουν διαδικασίες προ-καθορισμένες και βασισμένες σε δεδομένα, χωρίς να περιμένουν την έγκριση της στιγμής ή το «τηλέφωνο» που αλλάζει τις προτεραιότητες.
Ένα κράτος που λειτουργεί με κανόνες και όχι με προσωπικές σχέσεις, μειώνει την πιθανότητα διαφθοράς, περιορίζει τα πελατειακά δίκτυα και επιτρέπει την ταχύτερη και δικαιότερη παροχή υπηρεσιών.
Αυτό το μοντέλο δεν αποδυναμώνει τη δημοκρατική νομιμοποίηση· την ενισχύει. Η δημοκρατία δεν απαιτεί οι πολιτικοί να παρεμβαίνουν σε κάθε λεπτομέρεια, αλλά να διασφαλίζουν ότι οι θεσμοί λειτουργούν με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.
Ο τεχνοκράτης δεν είναι «αντιδημοκρατικός» παράγοντας· είναι ο εγγυητής ότι οι κανόνες εφαρμόζονται το ίδιο για όλους, κάθε φορά, παντού. Η ισχύς που του παραχωρείται συνοδεύεται από αυστηρή λογοδοσία: ανοιχτά δεδομένα, κοινοβουλευτικό έλεγχο, κώδικες δεοντολογίας και αξιολόγηση αποτελεσμάτων.
Αντιθέτως, η σημερινή πολιτικοποίηση της εκτέλεσης οδηγεί σε καθυστερήσεις, ανομοιομορφία και σπατάλη πόρων. Κάθε κρίση γίνεται αφορμή για επιδείξεις ηγεσίας αντί για εφαρμογή σχεδίου.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η φωτιά, η πλημμύρα ή η καταστροφή προηγούνται της αντίδρασης, όταν θα έπρεπε να συμβαίνει το αντίστροφο.
Η κλιματική κρίση είναι εδώ για να μείνει.
Αν θέλουμε να την αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα, πρέπει να απελευθερώσουμε την εκτέλεση από την πολιτική εξάρτηση και να την εμπιστευτούμε σε μια Δημόσια Διοίκηση με διοικητική αυτοτέλεια, επαγγελματική επάρκεια και θεσμική θωράκιση.
Λιγότεροι πολιτικοί στην εκτέλεση, περισσότεροι τεχνοκράτες στην ευθύνη· λιγότερες υποσχέσεις, περισσότερη εφαρμογή· λιγότερη κομματική διαχείριση, περισσότερη διοικητική συνέπεια.
Η αυτοτέλεια της διοίκησης δεν είναι τεχνικό ζήτημα για ειδικούς. Είναι η διαφορά ανάμεσα σε έναν πολίτη που περιμένει μέρες για βοήθεια και σε έναν πολίτη που βλέπει το κράτος να ανταποκρίνεται αμέσως. Είναι η βεβαιότητα ότι, είτε ζεις σε μεγάλη πόλη είτε σε απομακρυσμένο χωριό, οι ίδιες διαδικασίες θα ενεργοποιηθούν, με την ίδια ταχύτητα και την ίδια ποιότητα. Η μεταρρύθμιση αυτή δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ο μόνος δρόμος για να γίνει η Ελλάδα κράτος που εμπιστευόμαστε, κράτος που σέβεται τους φόρους και τις θυσίες μας.
Μόνο με αυτό το κράτος μπορούμε να βάλουμε την βάση για μια πραγματικά ισχυρή οικονομία και κοινωνική συνοχή.
Απόστολος Βλάχος, Οικονομολόγος, Επιχειρηματίας,
www.apostolosvlachos.gr
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών