Έρχεται το μεγαλύτερο κραχ στη σύγχρονη Ιστορία, λέει ο Nouriel Roubini...
Αντιμέτωπη με κραχ αναμένεται να έλθoυν η οικονομία και οι χρηματαγορές (-40%) καθώς τα κράτη τελούν υπό τη δαμόκλειο σπάθη του στασιμοπληθωρισμού και μιας εκκολαπτόμενης κρίσης χρέους, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο διακεκριμένος οικονομολόγος Nouriel Roubini.
Πιο αναλυτικά, «εδώ και ένα χρόνο», λέει ο Roubini, «υποστηρίζω ότι η αύξηση του πληθωρισμού θα ήταν επίμονη, ότι οι αιτίες της αφορούν ο όχι μόνο κακές πολιτικές αλλά και κλυδωνισμούς προσφοράς και ότι η προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών να τον καταπολεμήσουν θα προκαλούσε σκληρή οικονομική προσγείωση».
Στη συνέχεια αναφέρει:
«Όταν έρθει η ύφεση, προειδοποίησα θα υπάρξει μια σοβαρή και παρατεταμένη κρίση χρέους.
Και παρά την επιθετική ρητορική τους, οι κεντρικοί τραπεζίτες, παγιδευμένοι σε μια παγίδα χρέους, θα αναγκαστούν να συμβιβαστούν με τον υψηλό πληθωρισμό.
Κάθε χαρτοφυλάκιο μετοχών και ομολόγων θα σημειώσει απώλειες, λόγω του υψηλότερου πληθωρισμού και των προσδοκιών για τον πληθωρισμό».
Ποιος είναι ο αντίκτυπος των προβλέψεων Roubini;
Πρώτον, η «Team Transitory», δηλαδή η ομάδα των ομολόγων που υποστήριζε πως ο πληθωρισμός είναι προσωρινός έχασε σαφώς από την Team Persistent, δηλαδή από αυτούς οι οποίοι υποστήριζαν πως οι πληθωριστικές πιέσεις δεν είναι παροδικές...
Εκτός από τις υπερβολικά χαλαρές νομισματικές, δημοσιονομικές και πιστωτικές πολιτικές, οι αρνητικές κρίσεις προσφοράς προκάλεσαν άνοδο της αύξησης των τιμών.
Τα lockdown οδήγησαν σε συμφόρηση στον εφοδιασμό, συμπεριλαμβανομένου του εργατικού δυναμικού.
Η πολιτική «μηδενικής COVID» προκάλεσε ακόμη περισσότερα προβλήματα στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε σοκ στις αγορές ενέργειας.
Και το καθεστώς κυρώσεων –κυρίως η εργαλειοποίηση του δολαρίου ΗΠΑ και άλλων νομισμάτων– έχει βαλκανιοποιήσει την παγκόσμια οικονομία, με την αποπαγκοσμιοποίηση να είναι προ των πυλών…
«Είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί μια ήπια προσγείωση υπό συνθήκες στασιμοπληθωριστικών κλυδωνισμών προσφοράς από ό,τι όταν η οικονομία υπερθερμαίνεται λόγω υπερβολικής ζήτησης.
Από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν υπήρξε περίπτωση η Fed να επιτύχει ήπια προσγείωση με πληθωρισμό πάνω από 5% (σήμερα είναι πάνω από 8%) και ανεργία κάτω από 5% (σήμερα είναι 3,7%).
Και αν μια σκληρή προσγείωση είναι η βασική γραμμή για τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ακόμη πιο πιθανό στην Ευρώπη, λόγω του ρωσικού ενεργειακού σοκ, της επιβράδυνσης στην Κίνα και του γεγονότος ότι η EKT αλλά και η Fed είναι ακόμη πολύ πίσω από την καμπύλη…».
«Είμαστε σε ύφεση;»
Είμαστε σε ύφεση;
Όχι ακόμα, αλλά οι ΗΠΑ ανέφεραν αρνητική ανάπτυξη το α’ εξάμηνο του έτους ενώ οι περισσότεροι πρόδρομοι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας δείχνουν απότομη επιβράδυνση, που θα επιδεινωθεί με τη νομισματική σύσφιξη.
Μια «σκληρή προσγείωση» μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να θεωρείται το βασικό σενάριο.
«Τελευταία, η δυσχέρεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές – συμπεριλαμβανομένων των αγορών ομολόγων και πιστώσεων – ενίσχυσε την άποψή μου ότι οι προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στο εύρος του στόχου θα προκαλέσουν τόσο οικονομικό όσο και χρηματοπιστωτικό κραχ.
Επίσης, υποστηρίζω εδώ και καιρό ότι οι κεντρικές τράπεζες, ανεξάρτητα από τη σκληρή τους ρητορική, θα αισθανθούν τεράστια πίεση για να αντιστρέψουν τη νομισματική σύσφιξη μόλις υλοποιηθεί το σενάριο μιας σκληρής οικονομικής προσγείωσης και ενός χρηματοπιστωτικού κραχ.
Τα πρώτα σημάδια είναι ήδη ορατά στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αντιμέτωπη με την αντίδραση της αγοράς στην απερίσκεπτη δημοσιονομική επέκταση της νέας κυβέρνησης, η BOE ξεκίνησε ένα πρόγραμμα έκτακτης ποσοτικής χαλάρωσης (QE)» λέει ο Roubini, προσθέτοντας:
«Η νομισματική πολιτική υπόκειται όλο και περισσότερο στη δημοσιονομική δέσμευση.
Υπενθυμίζεται ότι παρόμοια ανάκαμψη σημειώθηκε το α’ τρίμηνο του 2019, όταν η Fed σταμάτησε το πρόγραμμα ποσοτικής σύσφιξης (QT) και άρχισε να επιδιώκει έναν συνδυασμό μείωσης του QE και περικοπής επιτοκίων - αφού προηγουμένως σηματοδοτούσε συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων και QT - στο πρώτο σημάδι ήπιων οικονομικών πιέσεων και επιβράδυνσης της ανάπτυξης.
Οι κεντρικές τράπεζες θα μιλήσουν σκληρά. αλλά υπάρχει καλός λόγος να αμφιβάλλουμε για την προθυμία τους να κάνουν «ό,τι χρειάζεται» για να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον στόχο του, σε έναν κόσμο υπερβολικού χρέους, θέτοντας σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα».
Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις ότι η Μεγάλη Μετριοπάθεια (Great Moderation) έδωσε τη θέση της στον Μεγάλο Στασιμοπληθωρισμό, ο οποίος θα χαρακτηριστεί από αστάθεια και συρροή αρνητικών κραδασμών προσφοράς.
Παραδοσιακό χαρτοφυλάκιο 60/40;
Τι σημαίνουν τα παραπάνω για το παραδοσιακό χαρτοφυλάκιο 60/40; διερωτάται ο Roubini;
«Προηγουμένως υποστήριξα ότι η αρνητική συσχέτιση μεταξύ των τιμών των ομολόγων και των μετοχών θα καταρρεύσει καθώς αυξάνεται ο πληθωρισμός - και πράγματι έχει γίνει.
Μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου του τρέχοντος έτους, οι αμερικανικοί (και παγκόσμιοι) δείκτες μετοχών υποχώρησαν πάνω από 20%, ενώ οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων αυξήθηκαν από 1,5% σε 3,5%, προκαλώντας τεράστιες απώλειες τόσο σε μετοχές όσο και σε ομόλογα (θετική συσχέτιση τιμών).
Επιπλέον, οι αποδόσεις των ομολόγων μειώθηκαν κατά τη διάρκεια του ράλι της αγοράς μεταξύ Ιουλίου και μέσα Αυγούστου (το οποίο σωστά προέβλεψα ότι θα ήταν μια νεκρή αναπήδηση), διατηρώντας έτσι τη θετική συσχέτιση τιμών.
Από τα μέσα Αυγούστου, οι μετοχές συνέχισαν την απότομη πτώση τους ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν αυξηθεί πολύ.
Καθώς ο υψηλότερος πληθωρισμός οδήγησε σε πιο αυστηρή νομισματική πολιτική, η bear market έγινε πραγματικότητα τόσο για μετοχές όσο και για ομόλογα.
Ωστόσο, οι μετοχές παγκοσμίως δεν έχουν ενσωματώσει πλήρως τα όσα άσχημα λαμβάνουν χώρα - ούτε καν το σενάριο της ήπιας προσγείωσης.
Ως εκ τούτου, στην περίπτωση της ήπιας προσγείωσης οι μετοχές θα υποχωρήσουν κατά περίπου 30% και κατά 40% ή περισσότερο σε μια σοβαρή στασιμοπληθωριστική κρίση χρέους, όπως έχω προβλέψει για την παγκόσμια οικονομία.
Τα σημάδια πίεσης στις αγορές χρέους εντείνονται: τα περιθώρια των κρατικών περιθωρίων και τα επιτόκια των μακροπρόθεσμων ομολόγων αυξάνονται και τα περιθώρια υψηλής απόδοσης αυξάνονται απότομα.
Οι αγορές δανείων με εξασφάλιση κλείνουν.
Οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, οι σκιώδεις τράπεζες, τα νοικοκυριά, οι κυβερνήσεις και οι χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους.
Η κρίση είναι εδώ» καταλήγει ο οικονομολόγος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών